Najczęściej wykorzystywanym zmysłem przy poznawaniu historii jest wzrok oraz słuch. Czasami jednak nasze doświadczenia mogą być bogatsze. Przykładowo, w poprzednim artykule pisaliśmy o chlebie sprzed 5000 lat, którego przepis został niedawno odtworzony. W przypadku egipskich mumii natomiast przeszłość możemy poznawać... węchem. Co więcej, doznania z tym związane w większości przypadków powinny być zaskakująco przyjemne. Wyniki badań na ten temat zostały opublikowane w lutym 2025 roku w czasopiśmie "Journal of the American Chemical Society".
REKLAMA
Zobacz wideo 5 strategicznych miejsc na ciele, w których powinno się aplikować perfumy
Jak pachnie mumia? Badania naukowców pozwoliły wyodrębnić zaskakujące zapachy
Wspomniane powyżej badania zostały przeprowadzone przez zespół badaczy z Kolegium Uniwersyteckiego w Londynie i Uniwersytetu w Lublanie. Analizie poddano dziewięć mumii przechowywanych w Muzeum Egipskim w Kairze, datowanych od Nowego Państwa do okresu rzymskiego. Oznacza to, iż najstarsza pochodziła z około 1500 roku p.n.e., a najmłodsza z około 500 roku n.e. Niektóre z nich były owinięte, inne nie. Ponadto część umieszczono w kamiennych, drewnianych lub terakotowych sarkofagach. Powietrze z otoczenia każdej mumii było wydobywane dzięki małych rurek i pompek. Aby rozdzieli poszczególne zapachy, zastosowano technikę chromatografii gazowej. Następnie każda z próbek była wąchana przez ośmiu przeszkolonych ekspertów, którzy ocenili intensywność 13 różnych rodzajów zapachów.
Zobacz też: Wysłali 166 zmarłych w kosmos. Prochy wylądowały w oceanie. "Przepraszamy wszystkich"
W ogólnym ujęciu doświadczenie "wąchaczy" w większości przypadków było przyjemne, choć poszczególne mumie różniły się w mniejszym lub większym stopniu. Najwięcej z nich, bo aż siedem, miało "drzewny" zapach. Przy sześciu mumiach woń określono jako "korzenną". Pięć z miało "słodki" aromat, a trzy "kadzidłowe" nuty. Z drugiej strony niektóre zapachy uznano za "stęchłe" i "zjełczałe". Dużą niespodzianką było również to, iż pewne aromaty zdawały się nie pochodzić wcale z odległej przeszłości.
Sama myśl, iż możesz poczuć zapach zmumifikowanego ciała z 3500-letnią historią, a potem, co najbardziej zaskakujące, rozpoznać zapach czegoś tak niesamowicie znajomego jak herbata… to było zaskakujące, bo niektóre zapachy były naprawdę znajome
- stwierdziła cytowana przez "The Guardian" dr Cecilia Bembibre, współautorka omawianego badania i jedna z wyszkolonych osób zajmujących się wykrywaniem zapachów. Jakie jednak płyną z tego wszystkiego wnioski?
Dlaczego mumie ładnie pachną? Analiza zapachu mumii może być cennym źródłem informacji dla badaczy
Przyjemne zapachy mumii są związane z substancjami wykorzystywanymi podczas mumifikacji, której celem było zatrzymanie rozkładu ciała. Ich identyfikacja może dostarczyć wielu informacji na temat samego procesu. Zespół pracujący przy eksponatach z Muzeum Egipskiego w Kairze zwraca jednak uwagę na coś innego. Analiza zapachowa pozwoli na ocenę stanu zachowania mumii bez konieczności pobierania próbek materiału. Dzięki ograniczeniu ingerencji eksponaty będą mogły dłużej przetrwać, a odpowiednie prace konserwatorskie będą podejmowane wyłącznie w razie potrzeby.
Z punktu widzenia naukowców zajmujących się dziedzictwem kulturowym, którzy pracują z materiałami historycznymi, możliwość analizowania danego obiektu bez konieczności dotykania go jest niczym święty Graal
- wyjaśniał kolejny współautor badania prof. Matija Strlic, cytowany przez brytyjski dziennik. Oprócz tego naukowcy mają plany związane ze wzbogaceniem doświadczeń osób odwiedzający muzea.
Chcemy podzielić się wrażeniami związanymi z wąchaniem zmumifikowanych ciał, dlatego rekonstruujemy zapach, który zostanie zaprezentowany w Muzeum Egipskim w Kairze
- wyjaśniała dr Bembibre w programie Today w BBC Radio 4. Na koniec warto wspomnieć, iż nie są to pierwsze prace poświęcone zapachowi mumii. W 2023 roku inny zespół badaczy zdołał zidentyfikować i odtworzyć zapach balsamów używanych podczas mumifikacji starożytnej egipskiej szlachcianki o imieniu Senetnay, która żyła około 1450 roku p.n.e. Szczegółowo na ten temat pisaliśmy w poprzednim artykule.
Dziękujemy, iż przeczytałaś/eś nasz artykuł.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
