Japońscy milionerzy mówią wprost: "bieda zaczyna się od słów". To, w jaki sposób mówimy o pieniądzach w domu, kształtuje sposób myślenia dziecka na całe życie.
Niestety w szkole się tego nie nauczą, więc cały obowiązek spada na nas.
Jeśli chcemy, by w przyszłości nasze dzieci żyły w dobrobycie i potrafiły świadomie budować swoją niezależność finansową, warto zwrócić uwagę na to, czego im nie mówić.
1. "Nie stać nas na to"
To jedno z najczęstszych zdań, które wypowiadają rodzice. Niestety, nie wpływa ono dobrze na dziecko, w kontekście świadomości finansowej. Utrwala się w nim przekonanie, iż ograniczenia są normą i – w związku z tym – zawsze powinno na coś brakować.
Zamiast tego lepiej powiedzieć: "Pomyślmy, jak możemy na to zapracować?". Ustalmy np. iż możemy coś sprzedać (np. stare zabawki) lub jakie inne wydatki można przełożyć na przyszły miesiąc. Dzięki temu dziecko uczy się, iż na realizację marzeń zawsze można znaleźć sposób. Pieniądze są efektem działania i pomysłowości, a nie przeszkodą.
2. "Bogaci to złodzieje."
Ten komunikat niesie ze sobą niebezpieczną pułapkę: dziecko zaczyna wierzyć, iż jeżeli chce być uczciwe, to nie może być bogate. To sprawia, iż w dorosłym życiu może samo sabotować swoje szanse na sukces.
Zamiast tego pokaż, iż bogactwo i uczciwość mogą iść w parze. Powiedz np. "Bogaci ludzie mają większe możliwości, by pomagać innym." Dzięki temu dziecko zobaczy, iż pieniądze mogą być także narzędziem do tworzenia dobra.
3. "Lepiej mieć pewną pracę."
Jeszcze pokolenie temu ta rada miała sens. Ale dziś "pewna praca" nie jest już żadną gwarancją bezpieczeństwa. Czasy się zmieniły. Taki komunikat może uczyć dziecko lęku przed jakąkolwiek zmianą w życiu, których pewnie trochę go czeka.
Zamiast tego powiedz: "W życiu ważne są kompetencje." Warto być specjalistą w swojej, określonej dziedzinie i rozszerzać możliwości. To one pozwolą dziecku odnaleźć się w zmieniającym się w tak szybkim tempie świecie.
4. "Z pieniędzmi zawsze trzeba uważać."
Teoretycznie brzmi to rozsądnie. W końcu, w przypadku finansów, zawsze trzeba być ostrożnym. Jednak pod takim sformułowaniem kryje się strach i przekonanie, iż mając pieniądze, ciągle coś ryzykujemy, iż to niebezpieczne. W efekcie dziecko może dorastać z lękiem przed inwestowaniem, podejmowaniem wyzwań czy korzystaniem z szans.
Warto dlatego zmienić przekaz np. na taki w stylu: "Ucz się zarządzać pieniędzmi – wtedy będą twoim sprzymierzeńcem." To buduje poczucie sprawczości i daje dziecku świadomość, iż wiedza finansowa zapewnia bezpieczeństwo.
5. "Pieniądze to nie wszystko."
To prawda – same pieniądze szczęścia nie dają. Ale ich brak to stres, który potrafi sparaliżować całe życie i relacje rodzinne. Powtarzając to zdanie, wysyłamy dziecku sygnał, iż pieniądze są czymś mało ważnym i nie warto się nimi zajmować. A przecież to nie jest prawdą.
Zamiast tego staraj się komunikować: "Pieniądze są narzędziem, a nie celem samym w sobie." Dzięki temu dziecko zrozumie, iż finansowa stabilność daje wolność i spokój, a nie jest sprzeczna z innymi wartościami.
Dlaczego to takie ważne?
Psychologowie podkreślają, iż język, którego używamy, kształtuje rzeczywistość naszych dzieci, a nasze komunikaty zostają z nimi na zawsze. Najlepszym dowodem w tej sferze są właśnie japońscy milionerzy, którzy przekazują te prawdy swoim dzieciom.
Słowa budują schematy myślowe, a te – późniejsze decyzje. jeżeli dziecko dorasta w domu, w którym o pieniądzach mówi się z lękiem, złością czy pogardą, w dorosłości będzie powielać ten sam sposób myślenia.
Jeśli natomiast od najmłodszych lat słyszy, iż pieniądze są narzędziem, które można zdobywać, pomnażać i wykorzystywać dla dobra swojego i innych – ma szansę wyrosnąć na osobę przedsiębiorczą i pewną siebie.
