Polska stawia na sztuczną inteligencję i wchodzi do gry w europejskiej lidze technologicznej. Wraz z Litwą, Łotwą i Estonią zgłosiła do Komisji Europejskiej projekt budowy Baltic AI GigaFactory – gigantycznego centrum obliczeniowego, które ma zmienić krajobraz cyfrowy całego regionu. Inwestycja oparta na współpracy państw i sektora prywatnego może stać się jednym z filarów unijnej strategii AI.

Fot. Warszawa w Pigułce
Polska poprowadzi rewolucyjny projekt AI. Wspólnie z państwami bałtyckimi zbuduje GigaFabrykę Sztucznej Inteligencji
To może być jeden z najważniejszych technologicznych projektów w historii regionu. Polska, wspólnie z Litwą, Łotwą i Estonią, złożyła wniosek do Komisji Europejskiej o budowę Baltic AI GigaFactory – przełomowego centrum rozwoju sztucznej inteligencji. Inwestycja warta 3 miliardy euro ma stać się regionalnym fundamentem cyfrowej suwerenności i napędzić rozwój dużych modeli AI na niespotykaną dotąd skalę.
Sercem Europy Środkowo-Wschodniej
Ministerstwo Cyfryzacji poinformowało, iż Polska stanie się liderem konsorcjum, które stworzy nowoczesną infrastrukturę AI z siedzibą nad Wisłą. Nowa GigaFabryka ma zapewnić ogromną moc obliczeniową, potrzebną do trenowania i wdrażania zaawansowanych modeli sztucznej inteligencji. Projekt przewiduje, iż centrum powstanie w maksymalnie dwóch lokalizacjach w Polsce, aby zminimalizować opóźnienia i zoptymalizować wydajność.
Elementem inwestycji ma być także rozwój językowych modeli AI, takich jak polski PLLuM czy estoński Bielik, które będą integrowane z narzędziami i procesami administracyjnymi. To oznacza realne zastosowanie technologii w usługach publicznych i zwiększenie ich efektywności.
Inwestycja na wielką skalę – z udziałem prywatnego kapitału
Budżet projektu to aż 3 miliardy euro, z czego aż 65 proc. pochodzić ma od inwestorów prywatnych, funduszy venture capital i partnerów technologicznych. Konsorcjum tworzą m.in. Allegro, Orange Polska, Beyond.pl, Synerise, Cloudferro czy Wirtualna Polska. Do współpracy włączyły się również instytucje badawcze z Polski i państw bałtyckich, takie jak Cyfronet, NASK, Uniwersytet Techniczny w Rydze, Uniwersytet w Wilnie czy Uniwersytet Łotewski.
Projekt Baltic AI GigaFactory ma być realizowany etapami, co pozwoli dostosowywać infrastrukturę do dynamicznych zmian w technologii. Centrum zostanie w pełni zasilane zieloną energią, a jego systemy chłodzenia i zasilania będą zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Infrastruktura przyszłości i wspólna odpowiedzialność
– Wspólnie z Litwą, Łotwą i Estonią budujemy regionalną koalicję na rzecz otwartej, suwerennej i dostępnej infrastruktury AI – napisał wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski. Jak dodał, Polska ponosi współodpowiedzialność za projekt jako jego lider, co podkreśla rosnącą rolę naszego kraju w europejskim wyścigu technologicznym.
Z kolei minister gospodarki Litwy Lukas Savickas ocenił, iż inwestycja zwiększy bezpieczeństwo i siłę gospodarczą całego regionu. – Musimy działać jako jedna, zintegrowana przestrzeń – jeżeli chcemy liczyć się geopolitycznie – zaznaczył.
AI na europejskiej mapie wpływów
W lutym przewodnicząca KE Ursula von der Leyen zapowiedziała budowę czterech europejskich GigaFabryk AI finansowanych z unijnego funduszu InvestAI o wartości 20 miliardów euro. Baltic AI GigaFactory ma szansę zostać jednym z kluczowych ośrodków sztucznej inteligencji w UE – i to z Polską w roli gospodarza. jeżeli projekt uzyska akceptację Komisji Europejskiej, może na lata ugruntować pozycję naszego regionu jako technologicznego centrum Europy.