Śmierć 17-letniego Filipa Biłko, ucznia I Liceum Ogólnokształcącego w Gnieźnie, była wstrząsem nie tylko dla jego bliskich, ale także dla całej lokalnej społeczności. Filip nie sprawiał problemów wychowawczych, miał swoje pasje i znajomych. Wychowywał się w pełnej rodzinie, nic nie wskazywało na to, iż odejdzie w tak dramatycznych okolicznościach. W liście pożegnalnym napisał: „Nie zostało mi wiele czasu, moje życie nie było złe, chwilowy moment słabości sprawił, iż nie widzę innego wyjścia”.
Jego ojciec, Łukasz Biłko, postanowił mówić głośno o problemie samobójstw wśród młodzieży i zaangażował się w ogólnopolską kampanię #zatrzymajciszę, zainicjowaną przez Fundację Wise Future University.
Chciałbym dotrzeć do młodych z przekazem, iż wokół nich są ludzie, którzy mogą pomóc. Że nie warto tracić życia pod wpływem impulsu. Życie to nie gra, nie ma powtórki – podkreśla.
Cisza w gnieźnieńskim liceum
Szokujące w tej całej tragedii jest jednak to, iż szkoła Filipa – I Liceum Ogólnokształcące w Gnieźnie – nie informowała ani o tragedii, ani o ruszającej akcji profilaktycznej. Kiedy lokalne media informowały o śmierci chłopaka, dyrekcja liceum groziła procesem sądowym, twierdząc, iż temat nie powinien być w ogóle poruszany publicznie. Teraz, kiedy startuje kampania o ogromnym znaczeniu społecznym, jedyną inicjatywą, o której można przeczytać w mediach społecznościowych I LO, są… Talenciaki Lidla.
To milczenie instytucji, która powinna być naturalnym miejscem rozmów o problemach młodzieży, jeszcze bardziej pogłębia poczucie niezrozumienia i braku reakcji. Eksperci od lat wskazują, iż szkoły w Polsce nie mają procedur postępowania w sytuacjach samobójstw uczniów ani prób samobójczych. Brakuje przygotowania nauczycieli do rozmów w takich momentach, a młodzież zostaje często sama ze swoimi myślami i dramatami.
Kampania o życiu i wsparciu
W ramach akcji #zatrzymajciszę, rozpoczętej 10 września – w Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom – Fundacja Wise Future University przygotowała Apteczkę Pierwszej Pomocy Psychologicznej. To bezpłatny zestaw materiałów dla szkół, rodziców i młodzieży: poradniki, scenariusze warsztatów, procedury kryzysowe, plany bezpieczeństwa czy listy numerów pomocowych. Celem kampanii jest dotarcie do jak największej liczby uczniów i zwiększenie świadomości, iż kryzys psychiczny nie musi prowadzić do tragedii.
Dane są alarmujące. Według GUS samobójstwo to druga przyczyna zgonów wśród młodzieży w wieku 15–19 lat. Komenda Główna Policji podaje, iż w latach 2017–2024 liczba prób samobójczych wśród nastolatków wzrosła o 300 procent. Co trzeci młody człowiek zgłasza objawy depresji, lęku czy innych zaburzeń emocjonalnych.
Apel o reakcję i odwagę
Psycholożka Anna Jurczak, związana z Fundacją Wise Future University, podkreśla, iż profilaktyka i rozmowa są jedyną skuteczną bronią przeciwko narastającej fali prób samobójczych.
Chcemy przekonać młodzież, iż prawdziwe wsparcie zaczyna się od uważności na drugiego człowieka, od słuchania siebie nawzajem i odwagi, aby prosić o pomoc dorosłych – mówi.
Historia Filipa pokazuje, jak cienka bywa granica pomiędzy pozornym spokojem a dramatem. To także gorzki sygnał, iż instytucje, które powinny wspierać młodzież – w tym szkoły – często chowają głowę w piasek. Tymczasem głośne mówienie o problemach, odwaga w reagowaniu i wsparcie dla uczniów mogą uratować życie.
Fundacja apeluje o wsparcie kampanii #zatrzymajciszę i pomoc w docieraniu z materiałami psychoedukacyjnymi do wszystkich szkół ponadpodstawowych w Polsce. Bo życie – jak mówi tata Filipa – nie ma powtórki.
