Międzynarodowy Dzień Muzeów, obchodzony corocznie 18 maja, to wyjątkowa okazja, by docenić rolę muzeów w społeczeństwie. W 2025 roku to święto przypada w niedzielę, co sprawia, iż jest to doskonała okazja do zaplanowania wizyty w muzeum.
Międzynarodowy Dzień Muzeów – kontekst i znaczenie
Międzynarodowy Dzień Muzeów, przypadający corocznie 18 maja, jest inicjatywą Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM), która została powołana w 1977 roku. Celem tego dnia jest zwrócenie uwagi na rolę muzeów w społeczeństwie – nie tylko jako instytucji chroniących dziedzictwo kulturowe, ale także jako miejsc dialogu, edukacji, refleksji i integracji.
Dzień ten służy również promowaniu dostępności kultury i zachęcaniu do kontaktu z dziedzictwem materialnym i niematerialnym różnych społeczności. Muzea coraz częściej podejmują działania w obszarach takich jak zmiany klimatyczne, zrównoważony rozwój, prawa człowieka czy inkluzywność.
Tematy przewodnie – idea każdego roku
Międzynarodowy Dzień Muzeów co roku obchodzony jest pod innym hasłem, które odzwierciedla aktualne priorytety światowego środowiska muzealnego. Hasła te wyznaczają kierunek debaty oraz inspirują do refleksji i konkretnych działań.
Przykłady haseł z ostatnich lat:
-
2025: „Muzea, zrównoważony rozwój i dobrostan”
-
2024: „Muzea dla edukacji i badań”
-
2023: „Muzea, zrównoważony rozwój i dobrostan”
-
2022: „Siła muzeów”
-
2021: „Przyszłość muzeów: odbudowa i wyobraźnia”
Każde z tych haseł skłania do interpretacji roli muzeum jako instytucji aktywnej społecznie i reagującej na wyzwania współczesności.
Obchody w Polsce i na świecie
Z okazji Międzynarodowego Dnia Muzeów instytucje w różnych krajach przygotowują specjalne wydarzenia:
-
oprowadzania kuratorskie po stałych i czasowych wystawach,
-
spotkania z twórcami, konserwatorami, naukowcami,
-
warsztaty i działania edukacyjne dla różnych grup wiekowych,
-
prezentacje konserwatorskie i pokaz zaplecza muzealnego,
-
wykłady i panele dyskusyjne.
W Polsce Dzień Muzeów bardzo często łączy się z obchodzoną w tym samym czasie Europejską Nocą Muzeów, która w 2025 roku przypada 17 maja (sobota, dzień przed Międzynarodowym Dniem Muzeów). W ramach tej inicjatywy muzea, galerie, biblioteki i inne instytucje kultury udostępniają swoje zbiory bezpłatnie lub za symboliczną opłatą, często poza standardowymi godzinami otwarcia.
Wydarzenia tego typu cieszą się dużą popularnością – w większych miastach do niektórych muzeów ustawiają się długie kolejki. Dla wielu osób to jedyna w roku okazja, by odwiedzić mniej dostępne lub mniej znane placówki.
Znaczenie społeczne muzeów
Współczesne muzea to nie tylko miejsca przechowywania zabytków, ale również ośrodki:
-
kształtujące tożsamość i pamięć społeczną,
-
prowadzące działalność badawczą i edukacyjną,
-
promujące różnorodność i dialog międzykulturowy,
-
wspierające rozwój lokalnych społeczności.
Dlatego Międzynarodowy Dzień Muzeów to nie tylko symboliczne święto branży, ale także przypomnienie o tym, iż kultura jest dobrem wspólnym, a dostęp do niej powinien być powszechny.
Lesko.info
