29 kwietnia Uniwersytet Warszawski gościł prof. Reginę Kiener, wybitną prawniczkę, członkinię Komisji Weneckiej. Wystąpienie badaczki było częścią cyklu „8 wykładów na Nowe Tysiąclecie”, który – po przerwie – został wznowiony z inicjatywy rektora prof. Alojzego Z. Nowaka.
– Dzisiejszy wykład inauguruje nową edycję cyklu „8 wykładów na Nowe Tysiąclecie” – długoletniego forum spotkań z wybitnymi postaciami ze świata nauki i życia publicznego, których praca i zaangażowanie kształtują współczesną myśl i społeczeństwo globalne – powiedział kanclerz Uniwersytetu Warszawskiego Robert Grey, otwierając spotkanie w imieniu rektora w Sali Senatu Pałacu Kazimierzowskiego.
Prof. Regina Kiener wygłosiła wykład zatytułowany „Sędziowie i polityka”. Jej obecność była możliwa dzięki zaproszeniu wystosowanemu przez rektora UW. Spotkanie zorganizowano w ramach reaktywowanego – również z inicjatywy rektora – cyklu „8 wykładów na Nowe Tysiąclecie”.
– Prof. Kiener łączy doświadczenie akademickie z praktycznym, wnosząc istotny wkład w kształtowanie europejskich standardów demokracji i rządów prawa poprzez swoje opinie i rekomendacje. Temat jej wykładu skłaniał do refleksji nad niezależnością sądownictwa, jego rolą w państwie demokratycznym oraz nad delikatną równowagą pomiędzy władzą sądowniczą a polityką – mówił kanclerz UW.
Sędziowie a polityka
W swoim wystąpieniu prof. Regina Kiener podjęła temat relacji między władzą sądowniczą a światem polityki.
– Władza sądownicza jest z natury polityczna, w tym sensie, iż może prowadzić do podejmowania decyzji o skutkach politycznych, a przydzielanie takiej władzy jednostkom i instytucjom jest ostatecznie procesem politycznym. Upolitycznienie sądownictwa nie jest jedynie kwestią akademicką. To zjawisko powinno niepokoić nas wszystkich, bo może mieć znaczące i szeroko zakrojone konsekwencje – zarówno dla jednostek, jak i całego społeczeństwa – powiedziała.
W swoim wykładzie prof. Kiener omówiła m.in.:
- sposoby, w jakie upolitycznienie sądownictwa może zaszkodzić społeczeństwu i jednostkom,
- strategie stosowane przez państwa w celu podporządkowania sądów,
- ramy teoretyczne zjawiska upolitycznienia,
- pojęcie niezawisłości sędziowskiej,
- źródła upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości,
- sposoby ograniczania i przeciwdziałania temu zjawisku.
W wydarzeniu wzięli udział m.in.: minister sprawiedliwości dr Adam Bodnar, prof. Marek Safjan – były prorektor UW i przewodniczący Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego, prof. Mirosław Wyrzykowski – były dziekan Wydziału Prawa i Administracji, były minister środowiska Maciej Nowicki, a także przedstawiciele Uniwersytetu Warszawskiego: prof. Sławomir Żółtek (dziekan WPiA), prof. Aneta Gawkowska (dziekan Wydziału Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji), dr Hanna Machińska oraz prof. Jakub Urbanik (WPiA).
O prelegentce
Prof. Regina Kiener jest emerytowaną profesor prawa konstytucyjnego i administracyjnego Uniwersytetu Zuryskiego. Wcześniej pracowała także na Uniwersytecie Berneńskim oraz jako profesor wizytująca na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie.
Jej dorobek naukowy obejmuje m.in. tematykę praw człowieka, konstytucjonalizmu, rządów prawa, demokracji i niezawisłości sądownictwa. Jest współzałożycielką i współredaktorką czasopisma „Swiss Journal for Judges”. W przeszłości orzekała jako sędzia w kantonie Aargau, w sądzie zajmującym się kontrolą sądownictwa i administracji.
Prof. Kiener współpracowała z wieloma organizacjami rządowymi i międzynarodowymi, m.in. z Ministerstwami Sprawiedliwości i Spraw Zagranicznych Szwajcarii, Zgromadzeniem Federalnym, OBWE i Radą Europy. Od 2013 roku jest członkinią Komisji Weneckiej – Europejskiej Komisji na rzecz Demokracji przez Prawo. W latach 2020–2021 pełniła funkcję wiceprzewodniczącej tej instytucji.
Była również członkinią zarządów organizacji działających na rzecz praw człowieka i zdrowia publicznego, w tym: Centrum Praw Człowieka Uniwersytetu Zuryskiego, szwajcarskiego oddziału International Commission of Jurists oraz berneńskiego centrum wsparcia dla migrantów bez odpowiednich dokumentów.
![Dopóki jeszcze pamięć trwa – konkurs o ks. Marcelim Prawicy [zdjęcia]](https://tkn24.pl/wp-content/uploads/2025/04/Konkurs-o-ks.-Marcelim-Prawicy-3.jpg)
