Temat migracji nieuregulowanych, czyli sytuacji gdy cudzoziemcy nie posiadają dokumentów potrzebnych do wjazdu czy pobytu w Polsce, pojawia się w polskim dyskursie głównie w kontekście polsko-białoruskiej granicy. Mówi się o „napływie” czy „zalewie” migrantów albo nazywa się ich przestępcami gdy próbują dostać się bez papierów do lepszego życia w Europie. Taka narracja pozwala nam dehumanizować osoby, o których mówimy. Rzadko zauważamy, iż migranci i migrantki bez legalnego pobytu to tacy sami ludzie jak my, co więcej – ludzie, którzy od dawna żyją i pracują wśród nas.
Polacy często nie zdają sobie sprawy jak łatwo jest w naszym kraju stracić legalny pobyt będąc cudzoziemcem – wystarczy drobna pomyłka lub brak współpracy ze strony pracodawcy. adekwatnym rozwiązaniem w takiej sytuacji powinien być szybki wyjazd z Polski. Ale co jeżeli nie można bezpiecznie wrócić? Albo nie ma się za co? A co jeżeli wiadomo, ze jak się wyjedzie, to się już nigdy nie wróci?
Narracje wokół nieuregulowanych migracji zbadały niedawno badaczki z Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego z którym współpracujemy w ramach projektu IClaim. Opublikowany raport „Representations and narratives about irregularised migrants in Poland: media, politics, and civil society” dotyczy lat 2019-2023 i zawiera wyniki analizy w trzech obszarach: media, polityka i społeczeństwo obywatelskie.
Analiza wykazała, iż dominujące narracje dotyczące nieregularnej migracji były głównie związane z próbami wjazdu do Polski bez koniecznych dokumentów lub przez tzw. zieloną granicę. Kryzys humanitarny na granicy polsko-białoruskiej był głównym przedmiotem zainteresowania we wszystkich trzech badanych obszarach. Na próżno było szukać, szczególnie w mediach i polityce, narracji dotyczących codziennego życia nieudokumentowanych cudzoziemców w Polsce – problemów z jakimi się zmagają czy ich sukcesów lub dokonań.
Jedynie w obszarze społeczeństwa obywatelskiego w dyskursie widoczny był nacisk na naruszenia praw człowieka oraz osobiste perspektywy osób, które doświadczyły pushbacku na granicy polsko-białoruskiej.
Raport możecie pobrać lub przeczytać tutaj:
https://bit.ly/4iyFvG5
***
Raport powstał w ramach projektu I-CLAIM “Poprawa warunków życia i pracy gospodarstw domowych migrantów o nieuregulowanym statusie w Europie” realizowanym w Ośrodku Badań nad Migracjami UW.
Zdjęcie: scottmontreal, licencja CC 2.0
Żródło materiału: Stowarzyszenie Interwencji Prawnej