Uniwersytet Cypryjski rezygnuje z promocji alkoholu z karobu. Co dalej z projektem „Czarne Złoto”?

Uniwersytet Cypryjski wycofał się z promowania produktów alkoholowych powstałych w ramach projektu badawczo-rolniczego „Czarne Złoto”, argumentując, iż taka działalność nie przystaje do akademickiej tożsamości uczelni. Mowa o dwóch trunkach wyprodukowanych z karobu (szarańczynu strąkowego), które stworzono wspólnie z winiarnią Sodap – likierze Teratsina (17%) i destylacie Ceratonia (43%).
Karob zamiast winorośli? Ambitna wizja zielonego Cypru
„Czarne Złoto” to projekt badawczy mający na celu przywrócenie upraw karobu na Cyprze. W rejonie Orites w Pafos posadzono około 5 000 drzew karobowych, z planowanych pierwotnie 40 000 w różnych częściach wyspy. Celem było stworzenie największego na Cyprze certyfikowanego ekologicznego „lasu karobowego”.
Karob to roślina o wyjątkowych adekwatnościach – odporna na suszę, niewymagająca intensywnego nawadniania ani chemicznych środków ochrony roślin. Kiedyś był jednym z filarów cypryjskiej gospodarki – w latach 60. Cypr był trzecim największym eksporterem karobu na świecie.
Alkohol z logiem uczelni? Rada uczelni mówi „nie”
Rektor Uniwersytetu Cypryjskiego, Tasos Christofidis, poinformował parlament, iż rada uczelni zdecydowała o wstrzymaniu współpracy z Sodapem, ponieważ promowanie alkoholu pod marką uniwersytetu uznano za sprzeczne z jego misją.
Współpraca polegała na tym, iż Sodap zajmował się przetwórstwem surowca dostarczanego przez uczelnię oraz pokrywał koszty produkcji, butelkowania i dystrybucji. Produkty były dostępne przez krótki czas – wyłącznie na lotnisku.

Co dalej z karobem?
Choć projekt alkoholowy został zamrożony, rozwój plantacji karobu trwa. Uczelnia prowadzi rozmowy z potencjalnymi partnerami, którzy w przyszłości mogliby zająć się przetwórstwem surowca – mowa m.in. o produkcji żywności, np. zdrowych przekąsek czy żywności dziecięcej opartej na karobie.
Uprawy osiągną rentowność dopiero za kilka lat – kiedy owoce karobu będą gotowe do zbioru w wystarczających ilościach.
Koszty i finansowanie
Całkowity koszt roczny projektu w 2024 roku to 28 572,30 euro (bez VAT). Środki pochodzą m.in. z dotacji Cypryjskiego Funduszu Płatności Rolnych (26 700 euro). Wydatki obejmują:
- 19 500 euro – utrzymanie plantacji w Archimandrita,
- 4 900 euro – usługi agronoma,
- 581 euro – certyfikacja ekologiczna,
- 3 591 euro – dzierżawa gruntów państwowych.
Powrót cypryjskiego „czarnego złota”
Karob był kiedyś nazywany „czarnym złotem Cypru” – z uwagi na wartość eksportową i rolę w gospodarce. Produkowany z niego syrop, mączka czy alkohol wykorzystywano w kuchni, farmacji i przemyśle spożywczym.
Po inwazji w 1974 roku wiele upraw zostało zniszczonych, a znaczenie karobu zmalało. Dziś jednak rośnie na nowo zainteresowanie tą rośliną – zarówno w Europie, jak i na świecie – zwłaszcza w kontekście ekologii i zdrowego odżywiania.